Mleko kozie towarzyszy człowiekowi od 10 tys. lat. Historycy przyjmują, że koza była pierwszym zwierzęciem udomowionym przez człowieka, od którego pozyskiwano mleko. Kluczową zaletą inwestycji jest rosnąca popularność mleka koziego, które ma wiele korzyści zdrowotnych sprawiających, że jest doskonałą alternatywą dla mleka krowiego, zwłaszcza dla osób z wrażliwością na produkty mleczne.

Warto przyjrzeć się bliżej zaletom mleka koziego i jego korzystnym oddziaływaniu na ludzki organizm. Już teraz warto zastanowić się czy nie włączyć mleka koziego do codziennej diety, aby poczuć się lepiej i zadbać zawczasu o zdrowie, nie tylko swoje, ale także najbliższych.

Nie ulega wątpliwości, że rośnie popularność produktów wytwarzanych na bazie mleka koziego. Asortyment jest stale poszerzany przez producentów. Z mleka koziego wytwarza się m. in.:

• jogurty naturalne i smakowe,
• kozie sery (twarde, wędzone, sałatkowe, ricotta, z przyprawami i warzywami itd.),
• kefir,
• mleko w proszku, pasteryzowane, bez laktozy,
• słodycze (np. w Stanach Zjednoczonych trufle z koziego serka, a w Polsce „kozie mleczko”).

Mleko kozie ma strukturę tłuszczu i białka, która jest łatwiejsza do strawienia niż mleko krowie. Proces trawienia mleka koziego trwa kilkukrotnie szybciej niż w przypadku odpowiednika krowiego. Jego białko nie składa się z aglomeratów, które są trudne do strawienia, co jest typowe dla mleka krowiego. Co więcej, mleko kozie zawiera probiotyki, takie jak Lactobacillus, które pomagają poprawić zdrowie jelit.

Mleko kozie jest bogate w wiele istotnych składników odżywczych, takich jak witaminy D, E, K, B, białka, tłuszcze i magnez. W tym mleku obecne są duże pokłady wapnia i fosforu, składników niezbędnych dla zdrowia kości. W jego składzie odnajdziemy również witaminę A, która jest kluczowym elementem do utrzymania zdrowia oczu. Tak duża liczba wartościowych składników sprawia, że mleko kozie zapobiega anemiom, zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy oraz chroni przed nowotworami. Jest szczególnie polecane dzieciom, ponieważ wspomaga mineralizację układu kostnego.

Mleko kozie zawiera tłuszcze, które są dobrymi nawilżaczami, a także kwas kaprylowy, który ma naturalne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Dlatego jest często stosowane w produktach do pielęgnacji skóry. Mleko kozie rozjaśnia skórę, nawilża ją, a także wygładza. Produktami na bazie mleka koziego powinny się zainteresować w szczególności te osoby, które posiadają cerę naczynkową lub suchą, ponieważ przyjmuje się, że spowalniają one starzenie się skóry.

Jest mniej prawdopodobne, że mleko kozie wywoła reakcje alergiczne niż mleko krowie, dzięki czemu jest dobrym wyborem dla osób z alergią na mleko krowie. Mogą je spożywać dzieci z tzw. skazą białkową, ponieważ w mleku kozim nie ma trzonowych grup globulin, które występują w dużej ilości w mleku krowim. Mleko kozie zawiera mniej laktozy niż mleko krowie, co może być korzystne dla osób z nietolerancją laktozy. To co jest jeszcze ważne, to że w hodowli kóz w znacznie mniejszym stopniu obecne są pestycydy, w przeciwieństwie do dużych przedsięwzięć skoncentrowanych na przemysłowej hodowli krów mlecznych.

Mleko kozie zawiera selen, który jest kluczowym składnikiem do utrzymania zdrowego układu odpornościowego. Zaleca się spożywanie mleka w trakcie choroby, mieszając je z miodem. W ten sposób organizm jest dodatkowo wspierany w zwalczeniu grypy, bólu gardła czy zapalenia oskrzeli.

Mleko kozie zawiera składniki odżywcze takie jak miedź i jod, które są kluczowe dla zdrowia mózgu. Wskazuje się również, że mleko zwiększa odporność na stres.

Mleko kozie zawiera mniej cholesterolu niż mleko krowie. W strukturze mleka znajdują się średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (MCT), które są łatwo przyswajane i mogą przyczynić się do zdrowia serca. Warta uwagi jest również obecność kwasów omega-6. Mleko kozie zawiera antyoksydanty, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami w organizmie.

Spożywanie mleka koziego jest równoznaczne z lepszym samopoczuciem z uwagi na zawartość serotoniny, czyli hormonu szczęścia. Poprawia również jakość snu oraz zmniejsza wahania nastrojów. Mlekiem kozim powinny zainteresować się osoby, które na co dzień dbają o sylwetkę lub chcą zrzucić nadprogramowe kilogramy.

Czy powyższe korzyści brzmią atrakcyjnie? Mleko kozie to doskonały wybór dla tych, którzy szukają alternatywy dla mleka krowiego lub chcą po prostu spróbować czegoś nowego. Smak mleka koziego jest wyjątkowy, z delikatną nutą słodkości, a jego konsystencja jest kremowa i satysfakcjonująca. W Polsce błędnie uważa się, że każde mleko kozie nieprzyjemnie pachnie, ponieważ produkt wysokiej jakości i świeży jest pozbawiony tej wady.

Spożywanie mleka koziego to nie tylko doświadczenie kulinarne, ale przede wszystkim inwestycja w zdrowie. Może ono stanowić smaczne i wartościowe uzupełnienie codziennej diety. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że ma ono wiele zalet i jest coraz bardziej popularne oraz poszukiwane przez nawet najbardziej wymagających konsumentów – zwolenników zdrowej żywności, dlatego też nasza inwestycja jest warta uwagi. Dodatkowo, poprzez wybór mleka koziego, wspierasz zrównoważone rolnictwo i pomagasz polskim gospodarstwom.

Również hodowla kóz ma swoje zalety. Zwierzęta są hodowane w celach mięsnych i jak już podkreślano, mlecznych. Kozie mięso z jednej strony odznacza się niską zawartością tłuszczu i cholesterolu, z drugiej zaś strony jest bogate w witaminy i minerały. Gwoli uczciwości należy podkreślić, że koźlęcina w zasadzie bardzo rzadko pojawia się na polskich stołach. Mięso kozie jest popularne w Meksyku i występuje w postaci suszonej (tzw. „chito de cabra”), zaś w Italii wyrabia się kiełbasy: „lujanie di cjavre” i „muset”, które idealnie nadają się do grillowania.

Z kóz pozyskuje się również skóry, które charakteryzują się wytrzymałością, co oznacza, że są wykorzystywane jako surowiec do wyrabiania płaszczy, butów, portfeli, teczek i rękawiczek. Ze skór kozich wyrabia się także instrumenty muzyczne (np. tamburyny we Włoszech), natomiast w Wenezueli kozia skóra służy jako podobrazie. Z mleka koziego korzysta również, jak już wspomniano, sektor kosmetyczny (mydło, krem, szampon, odżywki do włosów itd.). Obornik kozi wykorzystywany jest jako nawóz. W Brazylii z mleka koziego powstaje likier „Licor de leite de cabra”. W Korei z mleka koziego zmieszanego z ziołami otrzymuje się lek, który ma przeciwdziałać starczej demencji i osteoporozie, a zatem wykorzystanie kóz jest bardzo szerokie i nie ogranicza się do produkcji mleka, choć ten produkt jest kluczowy w omawianym procesie inwestycyjnym.

Należy zwrócić szczególną uwagę na stosunkowo niskie wymagania tych zwierząt. Innymi słowy, wypas może być prowadzony na terenach, które nie nadają się do hodowli innych zwierząt. Obecnie w zaawansowanych hodowlach niezbędne są koziarnie, czyli budynki dostosowane do potrzeb tych zwierząt. Biorąc pod uwagę ilość wyprodukowanego mleka w stosunku do ilości spożytej paszy, to kozy są zdecydowanie wydajniejsze mlecznie od krów.

Kozy nie są wymagające również pod względem upodobań paszowych, choć aby uzyskać satysfakcjonującą mleczność należy je karmić pełnowartościowymi wyrobami paszowymi. Kozy stosunkowo szybko osiągają dojrzałość, dzięki czemu mogą urodzić potomstwo już w pierwszym roku życia. Zazwyczaj koza wydaje na świat dwójkę potomstwa, choć zdarza się, że poród obejmuje jedno lub trzy koźlęta. Koza jest w stanie rodzić młode każdego roku, co z wiadomych względów pozytywnie wpływa na możliwości produkcyjne tych zwierząt, ponieważ pierwsza laktacja pojawia się ponad rok wcześniej niż w przypadku krów. Kozy dostosowały się do różnych warunków atmosferycznych, co skutkowało tym, że ich hodowla prowadzona jest na wszystkich kontynentach, oczywiście z wyjątkiem Antarktydy. Warto również dodać, że hodowla kóz w Polsce jest dofinansowywana, co wpływa korzystnie na jej rentowność oraz zachęca do rozbudowy dotychczasowych stad.

Biorąc pod uwagę opłacalność produkcji warto zwrócić uwagę na cenę produktów kozich, które są co najmniej dwa razy droższe od wyrobów otrzymywanych z mleka krowiego. Na przykład cena 1 litra mleka koziego pasteryzowanego największego polskiego producenta to wydatek rzędu 15 zł. Za świeże mleko kozie (tzw. „wiejskie”) należy zapłacić od 5 zł do 10 zł. Oczywiście ceny różnią się, w zależności od rodzaju producenta i liczby zamawianych produktów. Cena mleka w skupie jest niższa od „wiejskiego” i jest uzależniona od regionu, sezonu oraz od parametrów surowca.